Mediacje rozwodowe są alternatywnym sposobem na ustalenie szczegółów rozwodu poza salą sądową. Rozprawy w sądzie nie dają stronom przestrzeni na to, aby swobodnie wypowiedzieć swoje zdanie. Najczęściej wypowiadają się wtedy prawnicy, którzy kierują się dobrem swoich klientów, ale nie biorą pod uwagę możliwości budującego kompromisu.
To sprawia, że czasem rozwody zamieniają się w bezduszną, momentami wręcz brutalną walkę, podczas której nie uwzględnia się uczuć drugiej strony. Mediacje pozwalają na spotkanie zwaśnionych stron bez prawników, a jedynie w obecności bezstronnego mediatora. Pomaga to stronom porozumieć się w bardziej otwarty sposób.
Spis Treści
Czym NIE jest mediacja?
Przede wszystkim należy wiedzieć, że mediacja nie ma na celu naprawy związku i zażegnania rozwodu. Owszem, czasem zdarza się, że w wyniku pertraktacji na neutralnym gruncie dwie osoby dochodzą do wniosku, że jednak pragną spróbować jeszcze raz. Jednak w większości przypadków nie jest to możliwe – a przyczyn może być wiele, są one bardzo indywidualną kwestią.
Podstawowe zasady mediacji
Sędziowie raczej chętnie kierują strony na mediacje rozwodowe, jednak nie są one przymusowe. Obie strony muszą wyrazić na nie dobrowolną zgodę, a zdanie mogą w każdej chwili zmienić. Mediacje rozwodowe są prowadzone przez osobę mediatora. To ktoś, kto ma zaplecze zarówno prawne, jak i psychologiczne. Mediator jest więc w stanie pokierować rozmową tak, aby obie strony czuły, że mogą wyrazić swobodnie swoje zdanie, a także dać dojść do głosu uczuciom.
Oczywiście dokładny sposób przeprowadzania mediacji może różnić się w szczegółach w zależności od mediatora, jednak panują pewne ogólne zasady. Rozmowa powinna przebiegać spokojnie, bez oceniania siebie nawzajem, bez przerywania sobie, a już na pewno nie ma na mediacjach miejsca na zachowania agresywne. Jeśli któraś strona nie radzi sobie z poszanowaniem zasad kultury, mediacje mogą zostać przerwane. W takim wypadku należy ustalić ponowny termin spotkania lub, jeśli takie jest życzenie którejś ze stron, wrócić do spotkań na sali sądowej w towarzystwie prawników.
Jakie znaczenie prawne mają mediacje?
Co ważne, na mediacjach nie powinno się skupiać na negatywnych aspektach przeszłości związku, ale wspólnie pracować nad porozumieniem dotyczącym przyszłości zainteresowanych stron. Wchodzą więc tutaj w grę do omówienia takie kwestie jak widzenia z dzieckiem/dziećmi czy przyznanie opieki któremuś z rodziców, wysokość roszczeń alimentacyjnych oraz podział majątku.
Takie ustalenia są oczywiście dobrowolne, a mediator powinien czuwać nad tym, aby były one jak najbardziej sprawiedliwe – uwzględniające po równo prawa i potrzeby obu stron (a także dzieci). Wspólne podejmowanie decyzji wpływa także bardzo pozytywnie na późniejsze ich realizowanie. Łatwiej jest podporządkować się temu, na co się dobrowolnie zgadzamy, niż na to, co (w naszym odczuciu najczęściej bezosobowo) orzeknie sąd.
Takie porozumienie stron zostaje spisane w formie dokumentu, który nazywa się ugodą mediacyjną. Ta następnie jest przekładana sądowi, który ją zatwierdza, odrzuca lub zwraca uwagę na konieczność uwzględnienia pewnych poprawek. Najczęściej sąd nie ingeruje w postanowienia mediacyjne i zatwierdza ugodę w jej oryginalnym brzmieniu. Tym samym orzeka o rozwodzie lub, w niektórych przypadkach, o separacji małżeńskiej.
| Artykuł powstał we współpracy z Klinika Rozwodowa |